Lectoraat Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap

Onderzoeksthema

In het lectoraat Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap staat het leren sociaal te ondernemen centraal. Het onderzoek richt zich op een didactiek die leerlingen en (aankomende) onderwijsprofessionals in staat stelt de kennis en vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn voor het actief bijdragen aan duurzame ontwikkeling. 

Onderwijs in sociaal ondernemerschap is gericht op het leren om actief en ondernemend bij te dragen aan duurzame ontwikkeling.
Kinderen die leren sociaal te ondernemen komen in aanraking met de echte wereld en met vraagstukken op het gebied van duurzame ontwikkeling. Ze leren bijdragen aan de oplossing van problemen door initiatief te nemen en tot actie over te gaan, om zo producten of diensten te ontwikkelen die bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Denk bijvoorbeeld aan het verminderen van de plasticsoep en opwarming van de aarde, maar ook aan verbetering van de leefbaarheid van een wijk en het terugdringen van vooroordelen, discriminatie en armoede. Al deze aspecten komen terug in de door de Verenigde Naties geformuleerde duurzame ontwikkelingsdoelen.
Onderwijs in Sociaal Ondernemerschap zit op het snijvlak van Onderwijs gericht op Duurzame Ontwikkeling en Ondernemerschapsonderwijs. De Europese Commissie benoemt zowel aandacht voor duurzame ontwikkeling als het ontwikkelen van ondernemerschap als belangrijke aandachtsgebieden voor het onderwijs.
Het gaat bij het leren sociaal te ondernemen ook om de vraag hoe je je verhoudt tot de ander en de wereld, om het samen perspectief ontdekken en om het zoeken naar een goede balans tussen wat wenselijk is voor jezelf, de ander en de wereld.
Onderwijs in sociaal ondernemerschap staat in het basisonderwijs en de lerarenopleiding nog in de kinderschoenen, en doorontwikkeling vraagt gezamenlijke inspanning en onderzoek. Wil je meer weten over het thema? Bekijk de leaflet 'Leren sociaal te ondernemen op de basisschool'.

Onderzoeksvragen

In de eerste lectoraatsperiode heeft ten aanzien van het thema Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap de vraag “Wat zijn kenmerken van het leren sociaal te ondernemen in het basisonderwijs?” centraal gestaan. Literatuurstudie en verkennende empirische studies hebben geresulteerd in een eerste antwoord.
De komende lectoraatsperiode staan de volgende twee vragen centraal: “Wat zijn ontwerpprincipes voor het vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap in het basisonderwijs” en “Wat zijn kritische factoren voor het in lerarenopleiding vormgeven van de tweeledige focus: a. zelf leren sociaal te ondernemen en b. het verzorgen van onderwijs in sociaal ondernemerschap in het basisonderwijs?”
In de eerste lectoraatsperiode stond ook het thema Onderwijs & Leertechnologie centraal.

Onderwijs

Het lectoraat draagt bij aan de integratie van het leren sociaal te ondernemen en onderwijs in sociaal ondernemerschap in het onderwijs van de Marnix Academie.

Impact

Het lectoraat Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap sluit aan bij de profilering van de Marnix Academie als een lerarenopleiding die bij haar medewerkers, haar (aankomende) onderwijsprofessionals en leerlingen in het basisonderwijs maatschappelijke betrokkenheid wil aanwakkeren en omzetten in maatschappelijk handelen.

Lectoraatsgroep

De lectoraatsgroep Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap voert onderzoek uit op het terrein van onderwijs in sociaal ondernemerschap: het onderdeel van burgerschapsonderwijs dat zich richt op het voorbereiden op het deelnemen aan en vormgeven van de maatschappij, zoals beschreven in de Wet verduidelijking burgerschapsopdracht voor het funderend onderwijs (augustus 2021).

De lectoraatsgroep bestaat uit zeven leden: vier docentonderzoekers, twee studentonderzoekers en de lector Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap. De docentonderzoekers zijn werkzaam bij de Marnix Academie en hebben een mastergraad of een vergelijkbare kwalificatie. Zij hebben expertise op het terrein van onderzoek. De studentonderzoekers zijn studenten van de driejarige pabo.

Over de lector

Dr. Stella van der Wal-Maris is lector Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap.

Stella van der Wal - Maris

Lector Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap

Contact

Wil je meer weten over het lectoraat Onderwijs & Sociaal Ondernemerschap? Neem dan contact op met Stella van der Wal - Maris: s.vdwal@hsmarnix.nl.

Publicatie- en productenoverzicht

Amels, J., & Van der Wal-Maris, S. (2023). De ondernemerskwaliteiten van kinderen: van jongs af sociaal ondernemen. Basisschoolmanagement 5, 7-9.

Kuijpers, E., Bisanz, A., Fernbach, E., Harmoinen, S., Katschnig, T., & Van der Wal-Maris, S. J. (2023). Shaping ESD as Social Entrepreneurship Education in an international programme for student teachers. Presentation held at EAPRIL Conference, 22-24 November, Belfast, Ireland.

Kuijpers, E., & Van der Wal-Maris, S. J. (2023). 'Kans op balans’ met Blended Intensive Programme SEE-ing a better world. Presentatie gehouden op ORD 2023, Amsterdam, 5-7 juli.

Van der Wal-Maris, S. J., Van Voorthuijsen, M., Kuijpers, E., De Vries, G. & De Hamer, A. (2023). Op weg naar balans, Let's change the world! Onderwijs gericht op het (leren) bijdragen aan een rechtvaardige en duurzame wereld. Symposium gehouden op ORD 2023, Amsterdam, 5-7 juli.

Stella van der Wal-Maris.2023. Entrepreneurial activities for the good of society. Practice and research in Dutch primary education.10 October 2023. Keynote at Social Enterprise World Conference Fringe Day Research & Education, Amsterdam.

Van Voorthuijsen, M., Kuijpers, E., & Van der Wal-Maris, S. J. (2023). Op weg naar balans door leren sociaal te ondernemen. Presentatie gehouden op ORD 2023, 5-7 juli.

De Vries G., Van der Wal-Maris S., De Hamer A., & Nijdam C. (2022). The Rise of Competence-Based Learning in the Netherlands and Its Impact on the Implementation of ESD at Marnix Academie. In: Vare P., Lausselet N., Rieckmann M. (eds). Competences in Education for Sustainable Development. (p. 103-112). Sustainable Development Goals Series. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-91055-6_13

Hebing, R. (2022). Curriculum in ontwikkeling: computational thinking op de pabo. Presentatie op VELON, Brugge, België.

Koene, J., & Van der Wal-Maris, S. (2022). Studenten en leerlingen aan de knoppen. Presentatie op VELON, Brugge, België.

Lectoraatsgroep Onderwijs & Leertechnologie (2022). E-magazine Onderwijs & Leertechnologie 2021-2022. Radiant lerarenopleidingen.

Mol, K. & Van der Wal-Maris, S. J. (2022). Children as (social) changemakers. English translation of ‘Kinderen als (sociale) changemakers’, oorspronkelijk gepubliceerd in JSW, vakblad voor leerkrachten in het basisonderwijs 2122(2), 6-9.

Mout, F., Koene, J., & Van der Wal-Maris, S.J. (2022). Students and pupils at the helm together - social entrepreneurship in education. Presentation held at ETEN congress, 21-23 April 2022, Vienna, Austria.

Rijborz, D. & Van der Wal-Maris, S. J. (2022). Een storymap als eigentijds didactisch middel voor onderzoekend leren in de eigen omgeving. Presentatie op VELON/VELOV congres, Brugge, België.

Rijborz, D. & Van der Wal-Maris, S. J. (2022). Je onderwijs verrijken met behulp van ICT. webinar

Rijborz, D. & Van der Wal-Maris, S. J. (2022). Onderzoekend leren in de eigen omgeving met de digitale tool StoryMaps. Presentatie op Onderwijs Research Dagen, 6-8 juli, Hasselt, Belgium.

Van der Wal-Maris, S. J. (2022). First Step in Design Based Research on Social Entrepreneurship Education in Primary Education. Presentation held at EAPRIL Conference 2022, 23-25 November, Nijmegen, The Netherlands.

Van Voorthuijsen, M., Van der Wal-Maris, S. J., & Rigg, E. (2022). ‘Escape the classroom’ door leren sociaal te ondernemen. Presentatie op Onderwijs Research Dagen, 6-8 juli, Hasselt, Belgium.

Van Voorthuijsen, M., Van der Wal-Maris, S. J., & Rigg, E. (2022). Children as changemakers by Social Entrepreneurship Education. Poster presentation held at EAPRIL Conference 2022, 23-25 November, Nijmegen, The Netherlands.

Wezendonk, A., & Oonk, B. (2022). Datagestuurd werken in de rekenles met behulp van adaptieve leertechnologie. Presentatie op VELON, Brugge, België.

Wezendonk, A., & Van der Wal-Maris, S.J. (2021). Adaptive learning systems in mathematics in primary education. Online presentatie op EAPRIL, Kufstein, Oostenrijk.

Hebing, R. (2021). Embedding computational thinking in Dutch primary teacher education. Online presentatie op EAPRIL, Kufstein, Oostenrijk.

Mout, F. & Koene, J. (2021). Move & Marnix; studenten begeleiden leerlingen in het leren sociaal te ondernemen. Utrecht: Marnix Academie

Hebing, R. & Oonk, B. 20 januari 2021. Sessie ‘Plugged programmeren in reken-wiskunde-onderwijs’ tijdens webinar ‘Naar meer programmeren op de basisschool’ van TechYourFuture.

Hebing, R., & Oonk, B. (2021). Computational thinking op de pabo: van ontwerpprincipes naar ontwerpimplementatie. Bijdrage aan de online Onderwijs Research Dagen 2021, 7-9 juli.

Jansen, P. & Van der Wal-Maris, S.J. (2021). Digitale technologie voor een betere wereld. Webinar.

Lectoraatsgroep Onderwijs & Sociaal ondernemerschap. (2021). Leaflet Leren Sociaal te Ondernemen in het basisonderwijs.

Mol, K. & Van der Wal-Maris, S. J. (2021). Kinderen als (sociale) changemakers. JSW, vakblad voor leerkrachten in het basisonderwijs 2122(2), 6-9.

Mout, F., & Slappendel, J. (2021). Leren Sociaal te Ondernemen op de basisschool. Workshop op jubileumcongres Duurzame Pabo, 15 april 2021.

Rijborz, D., & Van der Wal-Maris, S. J.  (2021). Bijdrage van storymaps aan de onderzoekende houding van leerlingen en het (leren) verklaren van de wereld om hen heen. Rondetafelgesprek op Onderwijs Research Dagen, 7-9 juli 2021.

UKids projectgroep (2021). Website UKids - YouthStart - Entrepreneurial Challenges . (Website ontwikkeld als onderdeel van het Erasmus+ project Youth Start Social Entrepreneurship Programme for Kids).

Van der Wal-Maris, S. J. (2021). Jij maakt verschil! Lezing op jubileumcongres Duurzame Pabo, 15 april 2021.

Van der Wal-Maris, S. J., Mol. K., & Rigg, E. (2021). Grensverleggend opleiden: leren bijdragen aan duurzame ontwikkeling en sociaal ondernemerschap. Rondetafelgesprek. Online VELON/VELOV congres.

Van der Wal-Maris, S. J., Rigg, E., Van Voorthuijsen, M. & Van Oortmerssen, M. (2021). Leren Sociaal te ondernemen - Theoretische verkenning (eerste versie, voor intern gebruik op Marnix Academie).

Wezendonk-Brouwer, A., & Van der Wal-Maris, S. J. (2021). Hoe kan de inzet van adaptieve leersystemen de didactische kwaliteit van reken- wiskundeonderwijs in de basisschool vergroten? Rondetafelgesprek op Onderwijs Research Dagen 2021.

Wezendonk-Brouwer, A., & Van der Wal-Maris S.J.  (2021). (Ingediend) Increasing the pedagogic quality of mathematics education in primary schools by the use of adaptive learning systems in (werktitel). EAPRIL, 24-26 november 2021.

Hebing, R. (2020). Student welfare through involvement and networked learning in primary teacher education. Presentatie Networked Learning Conference, 19 mei 2020.

Hebing, R. (2020). CT op de pabo. Presentatie tijdens ELWIeR-onderzoeksgroepbijeenkomst, 6 februari 2020.

Hebing, R. (2020). Computational thinking: curriculumnieuwkomer op de pabo. Presentatie op ECENT ELWIeR-conferentie, 15 mei 2020.

Hebing, R., & Vrieling, E. (2020). Netwerkleren en studentenwelzijn. Presentatie op Trends Conferentie 20 november 2020.

Hebing, R., Vrieling, E., & Vermeulen, M. (2020). (ingediend bij Teachers and Teaching: Theory and Practice). Design Principles to support Student Learning in Teacher Learning Groups.

Rigg, E. & Van der Wal-Maris, S.J. (2020). Student Teachers’ Learning about Social Entrepreneurship Education. A Dutch Pilot Study in Primary Teacher Education. Journal Discourse and Communication for Sustainable Education, 11 (1), 41-52. Doi: 10.2478/dcse-2020-0005

Van der Wal-Maris, S. J. (2020), Bijdrage Marnix Academie in Doen wat wenselijk is. Uitgave Radiant lerarenopleidingen.

Van der Wal-Maris, S. J. (2020). Een waarde(n)volle inzet van technologie. Lezing op kennisdag #durfteverbinden van PCOU, Nieuwegein.

Van der Wal-Maris, S. J. (2020). Entrepreneurial activities for the good of society – Challenging practice in Dutch primary education. Online presentatie op congres Social Entrepreneurship Education in Childhood, Hongarije.

Van der Wal-Maris, S. J. (2020). Leren sociaal te ondernemen. Lezing op matinee café Social Entrepreneurship Education (UKids) van Hogeschool Utrecht, Marnix Academie, Universiteit Utrecht en de schoolbesturen van het PO Partnerschap Provincie Utrecht, 23 september 2020.

Hebing, R. (2019). CT op de pabo. Presentatie op Vakdidactiekdag Informatica van Netwerk Vakdidactiek Informatica, 10 december 2019.

Van der Wal-Maris, S.J. (2019). In verbinding Onderwijs met het oog op de toekomst. Lectorale rede. Utrecht: Marnix Academie.

Van der Wal-Maris, S. J., Beijaard, D., Schellings, G., & Geldens, J. (2019) Exploring changes in student teachers’ meaning-oriented learning, Journal of Education for Teaching, 45(2), 155-168, Doi: 10.1080/02607476.2018.1548171

Van der Wal-Maris, S. J., & De Putter, J. (2019). Sociaal ondernemerschap in het curriculum! Interactieve presentatie op VELON/VELOV congres 2019, Breda.

Van der Wal-Maris, S. J. & Teunissen, C. (2019). Samen duurzaam leven en ontwikkelen – een appel op de lerarenopleiding. Workshop op International Learning Festival_Co-creating Meaningful Education, Helmond.

Van der Wal-Maris, S. J., Mol. K., & Laane, T. (2018). (How to) challenge primary school students to be social entrepreneurs. Workshop gehouden op EAPRIL2018 conferentie, Portoroz, Slovenia.

Van der Wal-Maris, S. J., & Oosterheert, I. E. (2018). Van opleiden naar leren? Rondetafel gesprek. VELON/VELOV Congres 2018, Roermond.

Van der Wal-Maris, S. J., Beijaard, D., Schellings, G. L. M., & Geldens, J. J. M. (2018). How meaning-oriented learning is enhanced in Dutch academic primary teacher education. Teacher Development, 22(3), 375-393. Doi:10.1080/13664530.2018.1442874

Van Popta-Erkelens, M. A., Van der Wal-Maris, S. J., Peltenburg, M. (2018). Onderzoek en innovatie in heterogene Research & Designgroepen. In: Willemse, T. M., & F. Boei (red.), Kennisbasis Lerarenopleiders. Katern 5: Onderzoek naar en door de lerarenopleiders/ opleidingen. Vereniging Lerarenopleiders Nederland (VELON), 143-147.

Van der Wal-Maris, S. J. (2018). Geef Pabostudent meer grip op leren. Didactief. Opinie en onderzoek voor de schoolpraktijk 48(3): 36-37.

Rigg, E.M. (2018). Verslag trainee PDiON Elizabeth Rigg, Opleidingsdocente Bacheloropleiding Marnix Academie. In Van den Berg, B. & J.Castelijns (Reds.). Vertel verhalen. Treed in dialoog. Denk samen na! integratie van professionele dialoogvormen in onderwijs en nascholing op 4 hogescholen: kansen en belemmeringen (pp. 58-63). Utrecht / Helmond: Een CEPM - Radiant project.