De Week Tegen Pesten: Asian awareness op de Marnix Academie
De Week Tegen Pesten staat dit jaar op de Marnix Academie in het teken van Asian awareness. Mirjam Stroetinga is lid van de Kerngroep Inclusie en zet zich daarmee in voor gelijke kansen voor iedereen. Ongeacht cultuur, religie, gender, handicap of sociaal economische achtergrond. Ze sprak met deeltijdstudent Sway Chow en collega Abigail Pater over het verjaardagsliedje Hanky Panky Shanghai. Iets waar veel kinderen, helaas, nog om gepest worden.
“Als kind werd ik nageroepen. ‘Sambal bij?’ En kinderen trokken spleetogen naar me. Ik werd herhaaldelijk bespot vanwege mijn uiterlijk.” Tegenover ons zit Sway, deeltijdstudent op onze pabo. Ze vervolgt: “En het gebeurt nog steeds. In groep 1 trokken klasgenootjes al spleetogen naar mijn dochtertje. Ze was vijf toen ze me vroeg: “Mama, waarom heb ik kleine ogen?”
Sway heeft gemaild naar het Loket Inclusie, omdat ze in de mediatheek een boek tegenkwam met karikaturale tekeningen van Aziatische mensen erop. Spleetogen, Chinees hoedje, gele huid. Het bekende beeld. Ze wil graag meedenken over hoe we bewustwording kunnen creëren over dit onderwerp, hier op de Marnix Academie. En dus zijn mijn Kerngroep Inclusie collega Abigail en ik nu met haar in gesprek. Of eigenlijk nemen Abigail en Sway mij – oh, onwetende – mee in hun wereld.
Abigail herkent het verhaal van Sway en vertelt: “Hanky Panky Shanghai, dat liedje in het nep-Chinees, werd alleen voor mij gezongen. Voor geen enkel ander kind uit de klas. Er werden spleetogen bij getrokken.” Ik schrik me kapot. Mijn eigen kinderen zongen het liedje ook bij verjaardagen in de klas, weet ik. En ik heb er nooit, nooit bij stil gestaan. Wat dit moet hebben gedaan met dat ene Chinese meisje in de groep.
Helaas weten Abigail en Sway dat maar al te goed. Abigail legt uit: “Je gaat je ernaar gedragen. Ik ging wegkijken, zodat ze mijn ogen niet zouden zien.” En Sway deelt: “Ik heb te vaak iets negatiefs gehoord over mijn ogen. Dat narratief zat in mijn hoofd. Ik was er zelf in gaan geloven. En daar ben ik heel lang heel onzeker over geweest.”
De verhalen van Sway en Abigail gaan over hoe ze zich in een uitzonderingspositie geplaatst voelen om hun Aziatisch zijn. Allebei zijn ze bekend met nageroepen worden op straat. “’Poepchinees’, ‘nihao’, ‘ching chang chong’, gewoon als je over straat fietst”. Echt?! Ja, echt. Gewoon hier en nu in Utrecht. En Nederlanders met Oost-Aziatische roots werden bespuugd. Tijdens de corona-epidemie. Ja, echt. Je leest het goed. Bespuugd. Gewoon hier op Utrecht Centraal Station. Ik schrik me helemaal rot.
Na mijn onthutsing, verbijstering, verontwaardiging, of hoe ik die confrontatie met mijn blinde vlekken ook moet noemen, praten we verder over wat er nodig is. Sway legt uit: “Als er op straat spleetogen naar je getrokken worden en je vervolgens ook op die manier, op je verjaardag door je klasgenoten en je juf toegezongen wordt, is dat heel verwarrend.” De leerkracht kan het verschil maken, weet ze uit ervaring: “Een tekenleraar zei op de middelbare school een keer: ‘Kijk eens allemaal, naar die prachtige amandelvormige ogen’. Dat was de eerste keer dat er iets positiefs over mijn ogen werd gezegd.”
Tegen het einde van dit open, kwetsbare gesprek, weten we alle drie (ik nu ook!) dat er werk aan de winkel is om leerkrachten bewust te maken van hun rol. En dus delen Abigail en Sway hun verhaal hier. En besteden we, om te beginnen, in deze Week Tegen Pesten extra aandacht aan Hanky Panky Shanghai en Asian awareness in het algemeen.
En dan nog even dit. Een paar uur na ons gesprek ontvangen Abigail en ik een mailtje van Sway. Ze heeft haar dochter, nu zeven, gevraagd of iemand nog wel eens een opmerking maakt. Haar dochter vertelt dat twee meisjes uit de kleutergroep riepen: “Kijk haar, die Chinees met die kleine ogen. Grote ogen zijn mooier.” En wanneer was dit? “Gisteren.” Sway besluit haar mail met de wens: “Ik hoop dat we samen mooie stappen kunnen maken richting een inclusievere samenleving, startend op scholen!”
Over de Kerngroep Inclusie
In de Nederlandse samenleving is diversiteit een gegeven, maar inclusie is nog niet altijd vanzelfsprekend. De Marnix Academie vindt inclusie belangrijk en wil bijdragen aan gelijke kansen voor iedereen en het beste onderwijs voor alle leerlingen. Daarom is in 2020 de Kerngroep Inclusie, bestaande uit medewerkers, studenten en het partnerschap, ontstaan om concreet hieraan vorm te geven. Deze kerngroep is aanspreekpunt voor vragen over inclusie, bevordert in alle geledingen van de organisatie de dialoog over inclusie, en onderzoekt en adviseert hoe inclusie versterkt kan worden.
