Onderzoeksthema
In het lectoraat Leren en Innoveren staat het onderzoeksmatig werken aan vraagstukken en innovaties en het ontwikkelen en uitvoeren van succesvolle interventies in het onderwijs centraal. Visie en facilitering zijn noodzakelijk voor betekenisvolle en duurzame innovatie, maar daarnaast zijn het sociaal kapitaal van een schoolorganisatie, agency van betrokkenen en multiperspectiviteit belangrijke innovatiekrachten in het werken aan vernieuwing. Door het ontwikkelen van deskundigheid en externe oriëntatie en door in te zetten op goed werkende samenwerkingen waarin onderwijsprofessionals, leerlingen en andere belanghebbenden elkaar vinden (cf. Lin, 2001; Storberg, 2002, van Staveren & Suzam, 2022) wil het lectoraat bijdragen aan de verbetering van het onderwijs en de vraagstukken die daarbinnen spelen.
Theoretische grondslag
Het lectoraat Leren en Innoveren is gericht op het onderzoeksmatig werken aan innovaties en het innoverend doen van onderzoek. Daarin baseert zij zich op het Sociaal Constructionisme (Kenneth Gergen) waarin het ‘toekomstmaken’ centraal staat (Staveren & Suzam, 2023). Kern van deze benadering is dat zij ruimte biedt voor vele vormen van onderzoek, inclusief gangbaar onderzoek, om daarmee daadwerkelijk te interveniëren in complexe praktijken. Het betrekken van belanghebbenden in alle fasen staat daarin centraal. Naast het maken van impact heeft het ontwikkelen van werkzame aanpakken in de vorm van helpende theoretische inzichten en interventietechnieken voor professionals nadrukkelijk aandacht.
Samenwerking
Marnix Academie werkt met drie andere Radiant partner-hogescholen samen in de lectoraatsgroep (de Kempel, Ipabo en KPZ). In het project Onderwijsambassadeurs werkt het lectoraat samen met de Stichting Onderwijsambassadeurs. Daarnaast is het lectoraat intensief betrokken bij de ontwikkeling van de Professional Doctorate waarin zij samenwerkt met zes andere hogescholen: HvA, HAN, HU, Aeres, Saxion, Fontys. In de lectoraatsprojecten is altijd samenwerking met het onderwijswerkveld in brede zin.
Onderwijs
Het lectoraat Leren en Innoveren is gekoppeld aan de gelijknamige master Leren en Innoveren (MLI). Deze master is een samenwerkingsverband binnen Radiant van monosectorale hogescholen waarbij de Marnix Academie penvoerder is. De radiantpartners die in de MLI samenwerken (de Kempel, Ipabo en KPZ) participeren ook in het lectoraat. De lector is als academic director verbonden aan de master Leren en Innoveren.
Impact
Het Lectoraat Leren en Innoveren heeft in haar lectoraatsperiode (2019-2022) vooral ingezet op kwartier maken, het ontwikkelen van de focus ‘Het verduurzamen van innovaties’, het formeren en organiseren van een lectoraatsgroep en het academic directorschap van de gelijknamige master. In de tweede lectoraatsperiode (vanaf 2023) is de aandacht komen te liggen op ‘Het klimaat van innoveren’ en het ontwikkelen van kennisproducten en instrumentarium voor innoverend onderzoek. In verschillende projecten wreken lectoraatsleden aan eigen projecten gericht op specifieke thema’s die hier aan bijdragen,.
Er zijn verschillende publicaties, kennisproducten, podcasts etc. gemaakt en in ontwikkeling.
Lectoraatsgroep
De lectoraatsgroep Leren en Innoveren bestaat uit negen leden. Ellen Nillezen, Willemnijn Schless en Marieke Tjallema zijn als (docent)onderzoekers werkzaam bij de Marnix Academie. Bert van Velthooven is als kandidaat Professional Doctorate werkzaam bij de Marnix Academie. Rutger Pacques is als docent onderzoeker werkzaam bij de Ipabo. Loek Schoenmakers is als lector werkzaam bij Hogeschool de Kempel Ton Bruining en Hüsyam Suzam zijn als externe senior onderzoekers bij het lectoraat betrokken.
Vier van de lectoraatsleden zijn gepromoveerd.Vijf van de lectoraatsleden vervullen een rol binnen de master. Alle leden brengen voor het lectoraat relevante en verschillende expertise mee en zijn nieuwsgierig hun scope te verbreden en te verdiepen en het overkoepelende thema van deze lectoraatsperiode verder te ontwikkelen. De diversiteit van de lectoraatsgroep is daarmee congruent in het streven naar optimale diversiteit als belangrijke bron voor vernieuwing.
Arienne van Staveren
Bert van Velthooven
Ellen Nillezen
Hüseyin Susam
Loek Schoenmakers
Marieke Tjallema
Rutger Pacques
Ton Bruining
Willemijn Schless
Over de lector
Dr. Arienne van Staveren is Lector Leren en Innoveren bij de Marnix Academie (Radiant).
Contact
Wil je meer weten over het lectoraat Leren en Innoveren? Neem dan contact op met Arienne van Staveren: a.vanstaveren@hsmarnix.nl
Publicatie- en productenoverzicht
Nillezen, E. (2024). Lemniscaat teamklimaat [Kennisclip]. Marnix Academie, Utrecht.
Nillezen, E. (2024). Lemniscaat teamklimaat [Onderlegger]. Marnix Academie, Utrecht.
Nillezen, E. (2024). Lemniscaat teamklimaat [Gynzy eerste versie]. Marnix Academie, Utrecht.
Nillezen, E. (2024). Lemniscaat teamleren eerste versie [Dialoogkaarten]. Marnix Academie, Utrecht.
Van Rossum, L., & Stroetinga, M. (2023). Hoge werkdruk? Zet onderwijsambassadeurs in. VO-magazine, 18, 42–44.
Baart A. & G. Timmermans. (2022). Presentieonderzoek: een kritische blik op innoverend onderzoek vanuit relationeel zorgverlenen. Marnix Academie, pdf.
Basten, F. (2022). Posthumanisme in onderwijsonderzoek. Marnix Academie, pdf.
Biesta, G (2022). Innoverend onderzoeken en het theorie-praktijk vraagstuk. Marnix Academie, pdf.
Bruining, T. (2022). Onderwijsmensen moeten activisten durven zijn. In gesprek met Yrjö Engeström. Marnix Academie, pdf.
Engeström, Y. & Sannino ,A. (2022). Van gemedieerde acties tot heterogene coalities. Marnix Academie, pdf.
Gergen, K. ( 2022). Van weerspiegelen naar Wereld-Maken: onderzoek als Toekomstvormend. Marnix Academie, pdf.
Gier. H.de (2022). Is er toekomst voor het Gymnasium? Marnix Academie, pdf.
Schoenmakers, L. (2022). Als je de toekomst wilt voorspellen, verander hem dan. Marnix Academie, pdf.
Sikar, M. (2022). De school als tussenwereld. Marnix Academie, pdf.
Staveren, A. van (2022). Innoverend onderzoeken als veranderkundige praktijk. Marnix Academie, pdf.
Susam, H. (2022). Persoonsvorming dient ingebed te zijn in burgerschapsvorming. Marnix Academie, pdf.
Susam, H. (2022). Tussen Olympus en Agora. Marnix Academie, pdf.
Tjallema, M. (2022). De leraar als change agent. Marnix Academie, pdf.
Van Velthooven, B. (2022). Van goed idee naar duurzame vernieuwing. Marnix Academie, pdf.
Wardekker, W. (2022). Perspectieven op Innoverend Onderzoek. Marnix Academie, pdf.
Westhoek, E. (2022). Onvoorspelbaar Uitdagend. Marnix Academie, pdf.
Zandee, D. (2022). Innoverend Onderzoeken als Generatief Proces. Marnix Academie, pdf.
Velthooven van, B (2021). Over diversiteit in het licht van inclusief onderwijs. Uit: Staveren A. van, en H. Susam (2021). Borgen van innovaties of blijvend vernieuwen? Verkenningen naar duurzaam veranderen in het onderwijs en daarbuiten. Utrecht: Marnix Academie
Staveren, A. van (2020). H1. Actieonderzoek Kurt Lewin in: Ruijters M. en R. Simons, Canon van leren en ontwikkelen, herziene uitgave, Uitgeverij Kluwer.
Staveren, A. van (2020). Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg, Sensire en Surplus/ LOC, Utrecht.
Staveren, A. van (2020). Verduurzamen van innovaties, O&O no. 2, 2020.
Velthooven van, B. (2020). Masteropleiding Passend Meesterschap: Leraren toerusten voor onderwijs waar verschillen het uitgangspunt zijn. Zorg Primair, 5, 20-21.
Staveren, A. van (2019). Van innovatie naar duurzame verandering, lectorale rede, uitgave Marnix Academie.
Staveren, A. van (2018). Oh, verlorene waar zijt gij, Onderzoek naar vroegsignalering en voorzorg kwetsbare daklozen, uitgave Stichting onderdak.
Van Staveren, A., Schoenmakers, L., & Van Velthooven, B. (2018). Waarom innoveren niet vanzelfsprekend is. In; Hart voor leren en innoveren, tien jaar Master Leren en Innoveren in Utrecht, Van Den Berg, B., Koster, K., & Leijgraaf, M. (red) 27-30. Den Haag.