LEV - de invloed van een leerlijn met sociaal ondernemen als basis
Om kennis te verwerven op het terrein van sociaal ondernemerschap en beter zicht te krijgen op de invloed van onderwijsactiviteiten rondom sociaal ondernemen, is een longitudinaal onderzoek gaande waarin een groepje studenten gedurende drie jaar wordt gevolgd. De perceptie van de student op aspecten van sociaal ondernemen gedurende hun opleiding wordt bevraagd aan de hand van focusgroepen.
Student naar aanleiding van vrijwilligerswerk tijdens de Marnix Doet dag in jaar 1: "We hebben een tuin schoongemaakt voor een man die daar al 7 jaar niet heeft kunnen zitten. Dan maak je in anderhalf uur tijd met vijf meiden wel echt een verschil. Dat heeft me geraakt.'
Doel
Gebaseerd op de visie van het UNESCO-scholennetwerk willen wij onze studenten een rijke leeromgeving bieden waarin zij worden uitgedaagd tot verschillende typen leren: leren weten, leren doen, leren samenleven, leren zijn. Dus niet alleen leren en werken vanuit je bekwame denken en handelen, maar ook vanuit je persoon-zijn, je inspiratie, je betrokkenheid en bevlogenheid. Vandaar de term ‘Lev’, die in het Hebreeuws ‘hart’ betekent. De LEV-lijn doorsnijdt het curriculum en heeft een basis in sociaal ondernemerschap. Dit laatste verloopt van ‘zelf ervaren’ via ‘zelf ondernemen’ naar ‘met leerlingen ondernemen’.
Middels dit onderzoek willen we bijdragen aan kennis op het terrein van onderwijs in sociaal ondernemerschap in de lerarenopleiding. Dit doen we door in te zetten op de student-voice. Aan de hand van focusgroepen genereren we inzichten over de invloed die de LEV-lijn in de perceptie van studenten heeft op (elementen van) sociaal ondernemerschap en het zelf kunnen vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap.
Onderzoeksvraag
De overkoepelende vraag in dit onderzoek is welke invloed het volgen van de LEV-lijn volgens de studenten en docenten op de studenten heeft op het gebied van (elementen van) sociaal ondernemerschap en het zelf kunnen vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap.
De volgende deelvragen staan centraal:
- Welk effect ervaart de student door het volgen van de LEV-lijn op het gebied van compassie, empathie en zorgzaamheid?
- a) Welke competenties (kennis, vaardigheden en attitude) heeft de student in de LEV-lijn ontwikkeld om zelf sociaal te ondernemen vorm te geven?
b) Welke competenties (kennis, vaardigheden en attitude) heeft de student in de LEV-lijn ontwikkeld om leren sociaal te ondernemen met leerlingen vorm te geven?
- a) Welke aspecten van de leeromgeving van de student hebben bijgedragen aan bovenstaande effecten? / Wat zijn belangrijke en/of werkzame elementen in de leeromgeving die een positief effect hebben op de ontwikkeling van sociaal ondernemerschap?
b) Welke suggesties heb je om sociaal ondernemerschap nog beter in het curriculum te verweven?
Methode
Met dit onderzoek willen we de ervaring van de student zelf in beeld krijgen. Voor het beantwoorden van de onderzoeksvragen maken we daarom gebruik van gesprekken in focusgroepen. Hierin is interactie tussen de deelnemers expliciet opgenomen als integraal onderdeel van het onderzoeksproces. Voor de gesprekken is een vraagroute opgesteld met hoofdthema’s en daaraan gekoppeld de belangrijkste vragen die we in de gesprekken beantwoord willen zien. De vraagroute dient om richting te geven aan het gesprek en om het gesprek op gang te houden. Het focusgroep gesprek vindt plaats aan het einde van academiejaar 1, eind academiejaar 2 en medio academiejaar 3.
Hoe nu verder?
De eerste data zijn inmiddels getranscribeerd. Analyse moet nog plaatsvinden. Het is nu nog te voorbarig om verwachtingen uit te spreken. De verwachting is dat de opgedane inzichten uit dit onderzoek benut zullen worden bij het verder implementeren van (onderwijs in) sociaal ondernemerschap binnen het curriculum. De inzichten vanuit het onderzoek zullen gedeeld worden op het Kennisplatform en via o.a. congressen.