Tools voor Onderwijs in Sociaal Ondernemerschap
De Marnix Academie, Hogeschool PXL en Stichting Move richten zich – in samenwerking met enkele basisscholen en educatieve organisaties- op het ontwikkelen en verspreiden van een digitale toolkit die (aanstaande) leraren in Nederland en België ondersteunt bij het vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap. Momenteel ervaren (aanstaande) leraren handelingsverlegenheid ten aanzien van het vormgeven van dit onderwijs. Dit project heeft als doel die handelingsverlegenheid te verkleinen.
Leraren lopen bij het vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap rond met vragen rond zoals: Hoe speel je in op datgene waar leerlingen op ‘aan’ gaan, hoe stimuleer je leerlingen om ideeën te bedenken voor de lange termijn, hoe zorg je ervoor dat alle leerlingen eigenaar worden van een bepaald idee? Met onze toolkit willen we deze vragen beantwoorden.
Doel
In Nederland en België worden burgerschapsvaardigheden tot basisvaardigheden gerekend. Internationaal wordt in toenemende mate het belang erkend om uitdagingen in het onderwijs te adresseren op het gebied van het realiseren van een rechtvaardige en duurzame samenleving (O'Donoghue et al., 2018; UNESCO, 2020). Voor het ontwikkelen van maatschappelijke betrokkenheid binnen het burgerschapsonderwijs is echter nog onvoldoende aandacht (Inspectie van het Onderwijs, 2022). Onderwijs in sociaal ondernemerschap is een manier om het ontwikkelen van maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven. Leren voor duurzame ontwikkeling en het ontwikkelen van ondernemersvaardigheden gaan hierbij hand in hand.
De Marnix Academie, Hogeschool PXL en Stichting Move richten zich – in samenwerking met enkele basisscholen en educatieve organisaties- op het ontwikkelen en verspreiden van een digitale toolkit die (aanstaande) leraren in Nederland en België ondersteunt bij het vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap. Momenteel ervaren (aanstaande) leraren handelingsverlegenheid ten aanzien van het vormgeven van dit onderwijs. Dit project heeft als doel de handelingsverlegenheid te verkleinen.
Onderzoeksvraag
De onderzoeksvraag van dit project is hoe een digitale toolkit (aanstaande) leraren in Nederland en België kan ondersteunen bij het vormgeven van onderwijs in sociaal ondernemerschap ter bevordering van maatschappelijke betrokkenheid.
Methode
Het project volgt de structuur van een PDCA-cyclus die tweemaal wordt doorlopen, bestaande uit onder andere een analyse van de handelingsverlegenheid bij leraren, focusgesprekken met klankbordgroepen en Teacher Design Teams, een pilotfase van de toolkit in verschillende onderwijsmodules en een optimalisatie-fase van de toolkit.
Verwachtingen
De toolkit wordt in verschillende contexten en over landsgrenzen heen ontwikkeld, vanwege de internationale samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen op dit onderzoeksproject. Deze samenwerking geeft een groot voordeel bij het ontwikkelen van de tools. De ervaren handelingsverlegenheid is vergelijkbaar gebleken in Nederland en Vlaanderen, ook delen we de gemeenschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van duurzame ontwikkeling. De contextuele variatie en het internationale karakter van het project geeft een omvattend beeld van de werkende elementen. De verwachting is dat de toolkit in zowel Nederland als Vlaanderen toepasbaar zal zijn. En, aangezien de toolkit al een internationaal karakter heeft, is de verwachting dat (op termijn) de vertaalslag naar bredere contexten gemakkelijker zal zijn.
Resultaten
Dit project zal een digitale toolkit opleveren. Deze toolkit wordt een verzameling van bestaande en nieuwe materialen en beschrijvingen van interventies waarmee het leren sociaal te ondernemen vormgegeven kan worden in het basisonderwijs. De toolkit kan ingezet worden in een pedagogische en didactische benadering waarin de leerling eigenaar is van het proces en de leraar de rollen van procesbegeleider en facilitator vervult. Er zal aandacht zijn voor het in verbinding komen met de ander, het leren door te doen, de ontmoeting en dialoog, cycli van handelen-feedback-reflectie, participatie in de omringende wereld en perspectiefwisseling. Door het ontwikkelen van de toolkit bouwen we voort op gemeenschappelijke noden en prioriteiten van basisscholen en lerarenopleidingen in Vlaanderen en Nederland en kunnen we een verandering teweegbrengen.
Dit onderzoek wordt gefinancierd door: Erasmus+ Small Scale Partnership
