Wat kost studeren?
Alles op een rijStuderen kost geld. Daarom zetten we hieronder overzichtelijk uiteen met welke kosten je rekening moet houden: verplichte kosten, eventuele extra kosten en de mogelijkheden voor financiële ondersteuning. Zo begin je goed voorbereid aan je studie.
Verplichte kosten
De verplichte kosten bestaan uit het collegegeld. Dit bedrag wordt jaarlijks vastgesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap (OCW). Je kunt het collegegeld in één keer betalen of in termijnen.
Collegegeld schema
| Pabo voltijd | Pabo deeltijd/Ad PEP | Master | |
| Wettelijke collegegeld | € 2.601 | € 2.601 | € 2.601 |
| Instellingscollegegeld bekostigde opleidingen, waaronder 2e graad in zorg en/of onderwijs, niet EER-studenten | € 8.923 | € 8.923 | € 8.923 |
| Instellingscollegegeld onbekostigde opleidingen | € 8.923 | € 8.923 | € 8.923 |
| Extraneus | € 2.601 | € 2.601 | € 2.601 |
Toelichting
Het kabinet heeft besloten de halvering van het collegegeld per studiejaar 2024-2025 stop te zetten. Voor dat jaar is er een overgangsregeling voor studenten die vóór 1 september 2024 zijn ingeschreven en voor tweedejaars studenten in lerarenopleidingen. Vanaf studiejaar 2025-2026 vervalt het recht op verlaagd wettelijk collegegeld volledig en heeft niemand meer recht op verlaagd wettelijk collegegeld.
Betaaldata in 2025-2026 bij termijnen
- 30 september 2025
- 28 november 2025
- 30 januari 2026
- 31 maart 2026
- 29 mei 2026
Niet verplichte kosten
Naast het collegegeld zijn er kosten die per student kunnen verschillen.
Totaaloverzicht
| Pabo voltijd | Driejarige pabo | Pabo deeltijd | |
| Boeken totaal | € 1.400 | € 1.500 | € 1.050 |
| Waarvan in het eerste jaar | Ca. € 800 | Ca. € 860 | Ca. € 750 |
| Waarvan in het tweede jaar | Ca. € 250 | Ca. € 475 | Ca. € 230 |
| Waarvan in het derde jaar | Ca. € 215 | Ca. € 155 | € 40 tot € 80 |
| Waarvan in het vierde jaar | € 40 tot € 160 | n.v.t | n.v.t |
| Internationale reizen tweede jaar | € 0 tot € 1000 | € 0 tot € 1000 | n.v.t |
| Excursies | € 50 | € 100 | n.v.t |
Boeken
Sommige boeken zijn tweedehands te bestellen. Boeken die jij niet meer nodig hebt, en die het jaar erop opnieuw op de boekenlijst staan, kun je tegen een vergoeding inleveren.
Excursies
Internationale reizen pabo
In het tweede jaar nemen studenten deel aan een internationale week. De kosten daarvan liggen tussen € 0,- en € 1.000,- afhankelijk van de bestemming. Je kunt bijvoorbeeld naar Spanje, maar je kunt er ook voor kiezen om kosteloos in Utrecht samen met buitenlandse studenten het onderwijs te bestuderen.
Als je wilt, kun je in het derde of vierde jaar studeren of stage lopen in het buitenland. Als je plannen voldoen aan de Erasmus+-voorwaarden is het studeren gratis. Je betaalt natuurlijk wel reis- en verblijfkosten.
Print- en kopieerkosten
Heel veel studiemateriaal is digitaal beschikbaar, maar je zult er niet aan ontkomen om documenten te printen of te kopiëren, zoals voorbereidingen voor de stage. Die kosten zijn voor eigen rekening.
Betaal je wettelijk of instellingscollegegeld?
De meeste studenten betalen het wettelijk collegegeld. Heb je al eerder een hbo-bachelor gedaan of voldoe je niet aan de voorwaarden? Dan betaal je mogelijk instellingscollegegeld. Log in op duo.nl. Onder ‘Mijn Studies en Diploma’s’ vind je de knop ‘Collegegeld’. Hier zie je welk tarief voor jou geldt.
Instellingscollegegeld
Dit geldt voor studenten die:
- Al eerder een bachelor behaalden in zorg of onderwijs
- Niet uit een EER-land of Suriname komen
Het College van Bestuur (CvB) stelt jaarlijks de hoogte vast. Het bedrag sluit aan bij het wettelijk collegegeld en de rijksbijdrage van het ministerie OCW.
Tweede lesbevoegdheid?
Moet je instellingscollegegeld betalen voor een tweede lesbevoegdheid? Mogelijk kom je in aanmerking voor een subsidie: lees meer op duo.nl.
Financiële tegemoetkoming
Heb je geen recht (meer) op studiefinanciering? Dan zijn er drie regelingen waar je mogelijk voor in aanmerking komt.
Levenlanglerenkrediet
- Deeltijdstudenten in het hoger onderwijs (bekostigd en niet bekostigd onderwijs)
- Studenten onder de 30 jaar die een tweede studie willen volgen
- Studenten aan voltijd- en duaal hoger onderwijs die geen recht meer hebben op studiefinanciering (ook wie 30 jaar of ouder is bij de start van de opleiding)
Voorwaarden:
- Je bent bij de start van de opleiding maximaal 56 jaar
- Je kunt maximaal vier jaar lenen (met eventuele verlenging bij een langere nominale studieduur)
- Bij hoger collegegeld kun je tot maximaal vijfmaal het wettelijk collegegeld lenen
- Terugbetaaltermijn: 15 jaar
- Het is een rentedragende lening
Lees meer over het LevenlanglerenkredietOpent in een nieuwe tab:
Lerarenbeurs en tegemoetkoming leraren
Ben je al bevoegd leraar?
De lerarenbeurs is voor bevoegde leraren die minimaal één jaar werkzaam zijn op een bekostigde school en ten minste 20% lesgeven. De beurs is mogelijk voor:
- Een reguliere bachelor- of masteropleiding
- Schakeltrajecten voor WO
- Een korte opleiding met de focus op extra bekwaamheden verwerven
- Post-initiële masteropleidingen
Let op: de lerarenbeurs kan niet worden aangevraagd voor een post-hbo opleiding.
De aanvraagperiode loopt jaarlijks van 1 februari (18.00 uur) tot 15 maart (23.59 uur). Ons advies: vraag de beurs direct op 1 februari aan om verzekerd te zijn van een plek. Er gelden voorwaarden voor studievoortgang en het blijven werken in het onderwijs.
Lees meer over de lerarenbeursOpent in een nieuwe tab:
Ben je zij-instromer of contractant?
Krijg je geen studiefinanciering meer, maar volg je wel een lerarenopleiding? Dan kun je onder voorwaarden een tegemoetkoming leraren aanvragen via duo.nl. Deze tegemoetkoming:
- Kun je maximaal 24 maanden ontvangen
- Moet je binnen 48 maanden gebruiken
- Wordt in één keer uitgekeerd
- Is een gift
Of je hiervoor in aanmerking komt, hangt af van:
- Je opleiding
- Of je nog recht hebt op studiefinanciering
- Je nationaliteit of verblijfsstatus
- Het gezamenlijk inkomen
Lees meer over tegemoetkomingen en subsidies leraren Opent in een nieuwe tab:
Noodfonds Marnix Academie
- Dien een schriftelijk en gemotiveerd verzoek in (met bewijsstukken) bij de studentendecaan
- De decaan stuurt jouw aanvraag met advies door naar het CvB
- Het CvB neemt de beslissing