Naar de hoofdinhoud Naar de navigatie
Toelatingseisen en toelatingstoetsen

Toelatingseisen en toelatingstoetsen

Als je wilt starten aan een opleiding, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Heb je de juiste vooropleiding? Voor sommige opleidingen gelden extra voorwaarden, zoals de landelijke toelatingstoetsen voor de pabo. Op deze pagina vind je makkelijk aan welke opleiding je kunt starten met jouw vooropleiding en lees je of je extra toelatingstoetsen  moet maken. Iedereen die als leraar aan de slag wil in het onderwijs, moet de landelijke reken- en wiskundetoets (RWT) halen.

 

 

Man zit tegenover vrouw en zijn in gesprek

Toelatingseisen bekeken per opleiding

Pabo voltijd

De toelatingseisen voor de pabo voltijd hangen af van je vooropleiding en de landelijke eisen voor vakkennis.

Havodiploma

Met een havodiploma kun je starten. Je moet voldoen aan de landelijke toelatingseisen voor de vakgebieden aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Deze toelatingstoetsen zijn alleen verplicht wanneer je deze vakken niet als havo-examenvak hebt afgerond (aardrijkskunde, geschiedenis, natuurkunde, biologie of NLT).

Vwo-diploma

Met een vwo-diploma voldoe je automatisch aan de landelijke toelatingseisen. Je hoeft geen toelatingstoetsen te maken.

Mbo niveau 4

Met een mbo-4 diploma ben je toelaatbaar, maar je moet de landelijke toelatingstoetsen afronden voor aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Sommige mbo-opleidingen bieden een keuzedeel aan waarmee je je kennis van aardrijkskunde, geschiedenis en NMT kunt aantonen. Als deze vakken op je diploma staan of je hiervoor certificaten hebt, kun je vrijstelling krijgen voor de toelatingstoetsen. Informeer bij je mbo-opleiding of tijdens een open dag op de Marnix Academie.

Hbo-/wo-propedeuse

Met een propedeuse ben je toelaatbaar, maar je moet de landelijke toelatingstoetsen maken, afhankelijk van de havo-vakken die je hebt gehaald. (tenzij je ook een vwo-diploma hebt). 

Hbo-/wo-bachelor

Met een afgeronde hbo- of wo-bachelor ben je direct toelaatbaar en hoef je geen landelijke toelatingstoetsen meer te doen. 

Ad PEP-diploma

Je kunt worden toegelaten. Of je de toelatingstoetsen moet maken, hangt af van de havo-vakken die je hebt gehaald.

21+ zonder diploma

Wanneer je geen havo-, vwo- of mbo-diploma hebt en 21 jaar of ouder bent, kun je toelating krijgen via het 21+ toelatingsonderzoek. Daarnaast kunnen landelijke toelatingstoetsen van toepassing zijn. 

Pabo deeltijd

De pabo deeltijd kent verschillende toelatingseisen op basis van je vooropleiding en het eventuele toelatingsassessment.

Havodiploma

Met een havodiploma ben je toelaatbaar voor de reguliere pabo deeltijd. Je moet voldoen aan de landelijke toelatingstoetsen, tenzij jouw havo-examenvakken voldoende dekking bieden (aardrijkskunde, geschiedenis, natuurkunde, biologie of NLT).

Vwo-diploma

Met een vwo-diploma ben je toelaatbaar voor de reguliere pabo deeltijd. Als je wilt starten met de verkorte pabo deeltijd, moet je eerst een toelatingsassessment doen.

Je hoeft géén landelijke toelatingstoetsen te maken.

Mbo niveau 4

Met mbo-4 kun je starten aan de reguliere pabo deeltijd, maar je moet de landelijke toelatingstoetsen maken. Je moet voldoen aan de landelijke toelatingstoetsen, tenzij je havo-examen hebt gedaan in aardrijkskunde, geschiedenis, natuurkunde, biologie of NLT. Sommige mbo-opleidingen bieden een keuzedeel aan waarmee je je kennis van aardrijkskunde, geschiedenis en NMT kunt aantonen. Als deze vakken op je diploma staan of je hiervoor certificaten hebt, kun je vrijstelling krijgen voor de toelatingstoetsen. Informeer bij je mbo-opleiding of tijdens een open dag op de Marnix Academie.

Hbo-/wo-propedeuse

Met een propedeuse ben je toelaatbaar ben je toelaatbaar voor de reguliere pabo deeltijd. Als je wilt starten met de verkorte pabo deeltijd, moet je eerst een toelatingsassessment doen.

Landelijke toelatingstoetsen zijn daarnaast ook noodzakelijk wanneer je geen vwo-diploma hebt.

Hbo-/wo-bachelor

Met een afgeronde hbo- of wo-bachelor kun je direct starten aan de verkorte pabo deeltijd, zonder assessment. Afhankelijk van je eerdere opleiding kun je vrijstellingen aanvragen, waardoor het traject soms verkort kan worden (2 tot 2,5 jaar).

Ad PEP-diploma

Met een afgeronde Ad PEP kun je direct starten in een speciaal voor Ad peppers ontwikkeld traject van circa 2,5 jaar. In sommige gevallen zijn vrijstellingen mogelijk.

21+ zonder diploma

Als je 21 jaar of ouder bent, kun je toegang krijgen via het 21+ toelatingsonderzoek. De landelijke toelatingstoetsen kunnen afhankelijk van je achtergrond verplicht zijn.

Driejarige pabo

De driejarige pabo is een verkorte, intensieve opleiding voor studenten die kunnen werken op hoger niveau.

Havodiploma

Met een havodiploma kun je worden toegelaten, maar je moet een Differentiële Aanleg Test (DAT) doen. Ook moet je eventuele landelijke toelatingstoetsen doen wanneer je havo-examenvakken niet voldoen aan de landelijke eisen.

Vwo-diploma

Met een vwo-diploma ben je direct toelaatbaar. Je hoeft geen DAT-test te doen.

Hbo-/wo-propedeuse

Met een propedeuse ben je toelaatbaar en hoef je geen DAT-test te doen.

Hbo-/wo-bachelor

Met een afgeronde bachelor ben je direct toelaatbaar; je voldoet aan het vereiste niveau.

Mbo 4, Ad PEP en 21+ kandidaten

Deze vooropleidingen geven geen toegang tot de driejarige pabo, omdat de opleiding vwo- of hbo-niveau vereist.

Ad PEP

De Ad PEP-opleiding heeft een bredere toelating dan de pabo en is gericht op beroepen in kinderopvang en onderwijs.

Havo, vwo en mbo4

Met deze diploma’s ben je toelaatbaar zonder aanvullende toelatingstoetsen.

Propedeuse, hbo- of wo-diploma

Je wordt toegelaten zonder aanvullende eisen.

Landelijke toelatingstoetsen

Voor de Ad PEP zijn geen landelijke toelatingstoetsen verplicht, tenzij je na het eerste jaar wilt overstappen naar de pabo. Dan gelden de pabo-eisen.

 

Zij-instroom basisonderwijs

De zij-instroomroute is bedoeld voor professionals die al een hoger onderwijsdiploma hebben en direct in het onderwijs willen instromen.

Je kunt alleen deelnemen wanneer je een hbo- of wo-bachelor hebt afgerond. Voor ieder geldt dat je pas kunt starten aan het traject als je het geschiktheidsonderzoek positief hebt afgerond.

Als je een Ad PEP hebt afgerond, doorloop je een aangepast geschiktheidsonderzoek, waarin ook aandacht is voor onderzoeksvaardigheden.

Toelatingseisen bekeken per vooropleiding

Havo

Met een havodiploma kun je in principe instromen in de pabo voltijd, pabo deeltijd, de driejarige pabo en de Ad PEP. De toelatingseisen verschillen per opleidingsvariant:

Pabo voltijd

Je moet voldoen aan de landelijke toelatingstoetsen (aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek) tenzij je deze vakken als havo-examen hebt afgerond of een VAVO-certificaat hebt.

Pabo deeltijd

Landelijke toelatingstoetsen zijn verplicht onder dezelfde voorwaarden als bij voltijd. Een assessment is niet verplicht voor havo.

Driejarige pabo

Je moet de DAT-test doen en eventueel de landelijke toelatingstoetsen als je vakken ontbreken in je profiel.

Zij-instroom

Niet mogelijk, omdat minimaal een afgeronde hbo- of wo-bachelor vereist is.

Ad PEP

Toegankelijk zonder aanvullende toetsen. Toelatingstoetsen zijn alleen relevant als je later doorstroomt naar de Pabo.

Vwo

Met een vwo-diploma ben je op veel vlakken vrijgesteld van toetsen, maar de toelatingseisen verschillen per opleiding:

Pabo voltijd

Geen landelijke toelatingstoetsen nodig.

Pabo deeltijd

Toelatingsassessment is verplicht. Landelijke toelatingstoetsen zijn niet nodig.

Driejarige pabo

Direct toelaatbaar; geen DAT-test of toetsen nodig.

Zij-instroom

Alleen mogelijk als je daarnaast een hbo- of wo-bachelor hebt afgerond.

Ad PEP

Direct toelaatbaar zonder extra eisen.

Hbo-/wo-propedeuse

Propedeusehouders hebben toegang tot sommige pabo-opleidingen, maar aanvullende toetsen zijn soms nodig.

Pabo voltijd

Landelijke toelatingstoetsen verplicht, tenzij je ook een vwo-diploma hebt.

Pabo deeltijd

Toelatingsassessment verplicht en landelijke toetsen ook van toepassing.

Driejarige pabo

Toelaatbaar; DAT-test is niet nodig, propedeuse voldoet aan hbo-niveau.

Zij-instroom

Niet mogelijk; alleen bachelor-afgestudeerden mogen instromen.

Ad PEP

Toelaatbaar zonder aanvullende toetsen.

 

Afgeronde hbo- of wo-bachelor

Met een afgeronde bachelor ben je breed toelaatbaar.

Pabo voltijd

Geen landelijke toelatingstoetsen nodig.

Pabo deeltijd

Direct toelaatbaar, geen assessment verplicht. Eventuele vrijstellingen zijn mogelijk (verkort traject).

Driejarige pabo

Direct toelaatbaar; voldaan aan vereiste niveau.

Zij-instroom basisonderwijs

Geschiktheidsonderzoek verplicht.

Ad PEP

Niet van toepassing; deze opleiding is op hbo-niveau, lager dan bachelor.

 

Ad PEP-diploma

Voor Associate Degree binnen het onderwijs gelden de volgende toelatingseisen:

Pabo voltijd

Landelijke toelatingstoetsen kunnen afhankelijk zijn van havo-vakken.

Pabo deeltijd

Direct toelaatbaar; traject is 3 jaar, met mogelijke verkorting door vrijstellingen.

Driejarige pabo

Niet direct toelaatbaar; Ad PEP alleen is meestal onvoldoende voor verkorte Pabo zonder aanvullende hbo-bachelor.

Zij-instroom

Mogelijkheid via pilot: deelname aan geschiktheidsonderzoek + aanvullende poort-eisen.

Ad PEP

Diploma al afgerond.

21+ zonder diploma

Voor kandidaten zonder havo-, vwo- of mbo-diploma, 21 jaar of ouder:

Pabo voltijd

Toelatingsonderzoek 21+ verplicht, deelname aan studiekeuzeactiviteiten, en mogelijk landelijke toelatingstoetsen.

Pabo deeltijd

Zelfde regels als voltijd: 21+ onderzoek + mogelijke landelijke toetsen.

Driejarige pabo

Niet mogelijk; vwo- of hbo-niveau is vereist.

Zij-instroom

Niet mogelijk; minimaal hbo-, wo-bachelor of Ad PEP diploma vereist.

Ad PEP

Vaak mogelijk via 21+-toets (afhankelijk van opleiding).

 

 

MBO niveau 4

Met een mbo-4 diploma gelden de landelijke toetsen als belangrijkste toelatingseis. Sommige mbo-opleidingen bieden een keuzedeel aan waarmee je je kennis van aardrijkskunde, geschiedenis en NMT kunt aantonen. Als deze vakken op je diploma staan of je hiervoor certificaten hebt, kun je vrijstelling krijgen voor de toelatingstoetsen. Informeer bij je mbo-opleiding of tijdens een open dag op de Marnix Academie.

Pabo voltijd

Landelijke toelatingstoetsen verplicht.

Pabo deeltijd

Landelijke toelatingstoetsen verplicht. Assessment is niet nodig.

Driejarige pabo

Niet toegankelijk; deze opleiding vereist vwo- of hbo-niveau.

Zij-instroom

Niet mogelijk; minimaal hbo- of wo-bachelor vereist.

Ad PEP

Toelaatbaar zonder aanvullende toetsen.

Tabeloverzicht toelatingseisen

Pabo voltijd Pabo deeltijd Driejarige pabo Zij-instroom Ad PEP
Havo T T D+T X
Vwo ✓/A X
Mbo 4 T T X X
Hbo-/wo-propedeuse T* ✓/A+T* X
Afgeronde Hbo-/wo-bachelor T G
Ad PEP-diploma T X G n.v.t.
21+ zonder diploma 21+T 21+T X X 21

✓  = Toelaatbaar
T   = Toelatingstoetsen, afhankelijk van havo eindexamenvakken
T* = Toelatingstoetsen, tenzij vwo-vooropleiding
A   = Assessment
D   = DAT-test
G   = Geschiktheidsonderzoek; voor Ad PEP geldt een speciaal geschiktheidsonderzoek
21  = 21+ toelatingsonderzoek

Toelatingstoetsen

Als je wilt starten met de pabo en geen vwo-diploma of een hbo-opleiding hebt afgerond, moet je aantonen dat je over voldoende kennis beschikt van de vakgebieden aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Dat doe je met de landelijke toelatingstoetsen.

 

Geen toelatingstoets

Je hoeft geen toelatingstoetsen te doen als je:

  • Havo-diploma hebt met bovenstaande vakken (Voor natuur & techniek gelden de vakken natuurkunde, biologie of Natuur, Leven en Technologie)
  • Vavo-certificaat havo hebt met bovenstaande vakken
  • Deze vakken met voldoende hebt afgesloten, maar je havodiploma niet hebt gehaald
pabo student in lokaal kijkt de camera in

Moet je toetsen doen?

Heb je geen havo-eindexamen gedaan in deze vakken? Dan moet je per vakgebied een toelatingstoets maken.

Plan zelf je toets in via je inschrijving voor de pabo via Studielink. Je maakt ze voor start van de opleiding. Niet gehaald? Je mag aan de pabo beginnen en tijdens je eerste studiejaar krijg je nog twee kansen om de toets(en) alsnog te halen.

Op de website goedvoorbereidnaardepabo.nl kun je de toetsmomenten vinden.

Heb je hulp nodig?

De website goedvoorbereidnaardepabo.nl biedt veel informatie.

  • Doe de quickscan om te zien welke toelatingstoetsen je nodig hebt.
  • Je vindt er leerdoelen, studiemateriaal en voorbeeldtoetsen.
  • Meld je aan voor de gratis online ondersteuningsdagen, beschikbaar voor aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek (2,5 dag per vak).

Toelatingstoetsen op een rij

Reken- en wiskundetoets (RWT)

Iedereen die een opleiding volgt om als leraar voor de klas te staan, dus een pabo-opleiding of zij-instroomtraject, maakt de reken- en wiskundetoets. Het doel van deze toets is te bepalen of je voldoende rekenvaardig bent. Je kunt de reken- en wiskundetoets een keer maken vóór de start van de pabo.

Heb je de toets gehaald? Dan kun je aan de pabo beginnen en hoef je deze toets niet meer te maken.

Haal je de reken- en wiskundetoets niet voordat je met de pabo start? Dan krijg je nog kansen om de toets te maken. Bij de Marnix Academie kun je daarvoor extra ondersteuning krijgen. Je moet de toets gehaald hebben om je propedeuse te krijgen.

Op de website goedvoorbereidnaardepabo.nl vind je veel informatie over de RWT. Ook kun je daar een oefentoets maken.

DAT-test

Om aan te tonen dat je met een havodiploma op zak ook het gewenste vwo-denkniveau hebt voor de driejarige pabo, maak je de DAT-test.

De Differentiële Aanleg Testserie is een veel gebruikte Nederlandstalige collectieve intelligentietest. We testen drie onderdelen: analogieën, figurenreeks en rekenvaardigheden. Je kunt je niet voorbereiden op de test.

Nadat je je via Studielink hebt aangemeld voor de driejarige pabo, nodigen wij je uit voor de DAT-test.

De afname duurt ongeveer een uur. Op dezelfde dag maak je ook de verplichte reken- en wiskundetoets.

Assessment

Met een vwo-diploma of een hbo-/wo-propedeuse, kun je starten aan de reguliere pabo deeltijd. Wil je liever de verkorte pabo deeltijd doen, dan laat je via een assessment zien over voldoende kennis te beschikken.

Het toelatingsassessment bestaat uit een aantal onderdelen:

  1. Een toets over studiestof die een week van tevoren wordt toegestuurd.
  2. Het schrijven van een onderzoeksvoorstel naar aanleiding van een casus.
  3. Het maken van een analyse van videobeelden van onderwijssituaties.
  4. Het schrijven van een reflectie waaruit blijkt hoe werk- en levenservaring bijdragen aan het volgen van een opleiding in deeltijd.
  5. Toelatingstoets(en), als je een hbo-propedeuse hebt, maar geen vwo-diploma.

21+ toelatingsonderzoek

Ben jij 21 jaar of ouder, heb je geen havo-, vwo- of mbo-diploma en wil je staren ana de pabo voltijd, pabo deeltijd of Ad PEP? Dan kun je met het 21+ toelatingsonderzoek aantonen dat je aan het vereiste niveau voldoet.

Het toelatingsonderzoek bestaat uit schriftelijke testen met meerkeuzevragen. Dit duurt ongeveer twee uur. Met de test kijken we naar:

  • Je redeneervermogen op het gebied van taal;
  • Je gevoel voor Nederlandse taal en grammatica;
  • Je redeneervermogen op het gebied van logisch en exact denken;
  • Je verbale en non-verbale abstractievermogen en constructief denken;
  • Je ruimtelijk voorstellingsvermogen;
  • Je motivatie om je doelen te halen.

Voorbereiden op deze testen is niet nodig. Ze meten namelijk niet je kennis, maar je werk- en denkniveau, je productiviteit en je houding ten opzichte van studeren en werken.

Deelnemen aan toelatingsonderzoek 21+

Als je wilt deelnemen aan het toelatingsonderzoek moet je je aanmelden via Studielink voor de voltijd pabo, deeltijd pabo of Ad PEP. Geef daarbij aan dat je nog geen diploma hebt behaald en vul bij je vooropleiding ‘colloquium doctum’ in.

Na je aanmelding nemen wij contact op om een afspraak te maken voor het toelatingsonderzoek.
De kosten voor het toelatingsonderzoek bedragen € 75.

Als je vragen hebt over de aanmeldprocedure kun je contact opnemen met de studentenadministratie via studentenadm@hsmarnix.nl.

Geschiktheidsonderzoek

Iedereen die wil starten met het zij-instroomtraject basisonderwijs moet een positief resultaat halen uit het geschiktheidsonderzoek. Dat geschiktheidsonderzoek kun je doen bij de Marnix Academie, maar ook bij een andere hogeschool.

Het geschiktheidsonderzoek voor zij-instroom start met de Reken- en Wiskundetoets. Heb je die met een voldoende afgerond, dan doorloop jee de volgende onderdelen:

  • Portfolio schrijven
  • Het uitvoeren van schriftelijke beroepspraktijkgerichte opdrachten
  • Deelnemen aan een criteriumgericht interview met de assessoren vanuit de academie
  • Een praktijkles voorbereiden en uitvoeren
  • Het reflecteren op eigen handelen tijdens een reflectiegesprek met de assessoren.

twee studenten zitten achter een laptop